پرورش خلاقیت در کودک

پرورش خلاقیت در کودک

ب^{ا پرورش خلاقیت در کودک، در واقع مهارت‌های ارزشمندی را پرورش می‌دهید که در تمام طول عمر کودک همراه او باقی می‌مانند.}

^{پرورش خلاقیت در کودکان امری بسیار مهم و ضروری است، زیرا در آینده مهارت‌هایی چون حل مسأله، بیان آزادانه و تفکر باز را تقویت می‌کند. درست مانند تمامی عرصه‌های رشد کودکان، خلاقیت برای رشد و شکوفا شدن باید پرورش داده شود. در اینجا به مواردی اشاره می‌کنیم که والدین می‌توانند با انجام آن‌ها، خلاقیت را در کودکان خود پرورش دهند:}

^{وقت زیادی را به بازی‌های تخیلی و نمادین کودک خود اختصاص دهید
بسیاری از والدین ارزش بازی را در زندگی کودکان ناچیز می‌شمارند و فراموش می‌کنند که بازی رشد اجتماعی، ذهنی و فیزیکی کودکان را تقویت می‌کند. البته این بازی‌ها زمانی بیشترین ارزش را دارند که نتیجه عقاید خودِ کودک باشند و به وسیله والدین و بزرگسالان دیگر هدایت نشوند.
برای کودک خود وسایل هنری تهیه کنید
کودکان عاشق آزادی خلاقانه پروژه‌های هنری هستند! وقتی آن‌ها درگیر فعالیت‌های هنری خود می‌شوند، می‌توانند بدون هیچ قانون یا محدودیتی به ابراز وجود خود بپردازند. والدین می‌توانند برای تشویق این ابراز آزادانه در کودکان خود وسایل و مواد زیر را برای آن‌ها فراهم کنند.
مزیت این وسایل در این است که می‌توانند به شیوه‌های مختلف و متنوعی توسط کودکان مورد استفاده قرار بگیرند، که این امر خلاقیت را در وجود آن‌ها پرورش می‌دهد:}

1. ^کاغذ
2. ^{مداد شمعی}
3. ^ماژیک
4. ^مداد
5.  ^قیچی
6. ^اکلیل
7. ^{آبرنگ یا گواش}
8. ^قلمو
9. ^{خمیر بازی}
10. ^{وسایل کلاژ}
11. ^{گل سفالگری}
12. ^{مجله‌های قدیمی}

^{از پروژه‌های هنری انجام شده توسط کودکتان انتقاد نکنید
وقتی کودکان پروژه‌های هنری خلاقانه خود را به اتمام رساندند، والدین باید بر میل شدید خود به تصحیح کارهای انجام شده، غلبه کنند. به هیچ وجه از کار هنری کودک خود انتقاد نکنید.}

^{توصیه مشاور: تصحیح نکردن و کمک نکردن کودک به معنای این نیست که آموزش غیر مستقیم داده نشود. به عنوان مثال: کودکتان بر روی یک صفحه بزرگ فقط یک درخت را نقاشی کرده، با پرسش سئوالهایی مثل اینکه الان چه فصلی است؟ دیگه چه چیزی به این نقاشی اضافه تر کنی زیباتر میشه ؟ یا چه موجوداتی روی درخت زندگی میکنند و... اورا وادار به تفکر کرده و کار هنری وی را غنی تر نمایید.}

^{مجموعه اسباب بازی‌های الکترونیکی کودکتان را محدود کنید
اسباب بازی های الکترونیک شاید ساعت‌ها کودک شما را سرگرم کنند، اما تفکر خلاقانه و باز او را محدود می‌کنند؛ زیرا بر خلاف وسایل هنری ذکر شده، این اسباب بازی‌ها شیوه‌های مشخص و محدودی را برای بازی ارائه می‌دهند، در نتیجه به تقویت خلاقیت کمکی نخواهند کرد. به جای این اسباب بازی‌ها می‌توانید لگو، بلوک‌های خانه سازی، جعبه‌های خالی، مهره و... را در اختیار او قرار دهید.}

^{توصیه مشاور: با توجه به اینکه در زندگی روزمره این اسباب بازی ها کم و بیش در اختیار بچه ها هستند و شاید نتوان به طور کامل کودک را متقاعد به چشم پوشی از بازی با آن ها کرد ،لذا بازی با آن ها را محدود کنید. مثلا فقط یک روز در هفته، به انتخاب کودک، اجازه بازی با آن ها را بدهید.}

^{میزان تماشای تلویزیون کودکتان را محدود کنید
تماشای بیش از اندازه تلویزیون محدوده و دامنه تفکر کودک را کاهش می‌دهد. بدین گونه که ایده‌های آن‌ها را محدود می‌کند و برای او دیدگاهی تحریف شده و کلیشه‌ای از دنیا و دیگران فراهم می‌آورد.
مجموعه متنوعی از کتاب کودکان برای فرزند خود تهیه کنید
کتاب‌ها به کودکان این اجازه را می‌دهند که بدون نیاز به ترک محلی که در آن نشسته‌اند، بتوانند موقعیت‌ها و مکان‌هایی را مشاهده کنند و ذهن خود را گسترش دهند. خواندن برای کودکان خلاقیت آن‌ها را تحریک می‌کند.}

^{توصیه مشاور: تحریک حس خلاقیت کودکتان از طریق کتاب خوانی ارتباط مستقیم با نحوه کتاب خواندن شما یا پرستارش دارد. بالا و پایین بردن تن صدا، تقلید صدای حیوانات و موجودات داخل کتاب و حتی نشان دادن احساسات ناشی از وقایع داستان مثل ترس، خشم، شادی، خنده و ...  هم به صورت فیزیکی، هم کلامی از جمله مواردی است که باید مد نظر داشت.}

^{برای کودکتان فعالیت‌های رقص و موزیک فراهم کنید
حرکات موزون خلاقانه، راهی نشاط آور برای کودکان است تا طی موزیک به اکتشاف حرکات بپردازند، مهارت‌های بدنی خود را پرورش دهند، انرژی خود را تخلیه کنند، و از همه مهم‌تر تخیل خود را تحریک و خلاقیت خود را تقویت نمایند.}

^{توصیه مشاور: در مورد کودکانی که به هیچ وجه با دیگران بازی نمی کنند، می توانید از افراد متخصص کمک بگیرید چرا که در بازی درمانی توسط افراد مجرب میتوان مشکلات کودکان از قبیل : کم رویی ، اجتماعی نبودن  و عدم تمرکز و ...رادرمان نمود. البته طول مدت درمان  بسته به خصوصیات اخلاقی وی،  ممکن است از یک تا چندین ماه به طول انجامد. در صورتی که خودتان برای ساعاتی می خواهید با کودکتان بازی نمایید می توانید بازی هایی را طراحی نمایید که هدایت شده باشند، یعنی از طریق بازی مفاهیمی چون کوچکی، بزرگی، نزدیکی، دوری، پایین، بالا، و تقویت حواس پنجگانه را آموزش دهید.}

^{از کتاب‌های مدل رنگ آمیزی استفاده نکنید
کتاب های رنگ آمیزی (که مدل رنگ آمیزی را ارئه می‌دهند)، خلاقیت را از بین می‌برند. هنگام استفاده از این کتاب‌ها، کودک یاد می‌گیرد که عقاید و فرمان‌های شخصی دیگران را بدون استفاده از قدرت خلاقیت خود دنبال کند.
تا حد ممکن برای بازی کودک قانون وضع نکنید
قوانین و اصولِ زیادی را در مورد اینکه چگونه اسباب بازی‌ها باید مورد استفاده قرار بگیرند، وضع نکنید؛ به کودکتان اجازه دهید تا از تخیل خود استفاده کند و راه‌های مختلفی را برای استفاده از اسباب بازی‌ها به کار بگیرد. مثلاً به او نگویید که با اسباب بازی خاصی حتماً باید به شیوه به خصوصی بازی کند. البته تا زمانی که این راه‌های بازی، ایمن و بی‌خطر باشند!
هنگامی که والدین زمان خود را صرف پرورش خلاقیت کودکان خود می‌کنند، در واقع مهارت‌های ارزشمندی را پرورش می‌دهند که در تمام طول عمر کودک همراه او باقی می‌مانند.}

^{توصیه مشاور: همانطور که می دانید  بهترین راه آموزش کودکان به روش غیر مستقیم است و آموزش مفاهیمی چون اخلاق و قوانین جاری بین انسان ها نیز از طریق بازی آموزش داده می شود. و آنچه که اینجا گفتیم: تا حد ممکن برای بازی کودکان قانون وضع نکنید در مورد اسباب بازی  است. طبیعتا آموزش رعایت حق دیگران، توجه به رعایت نوبت، داشتن صداقت در بازی و دروغ نگفتن و...توسط شما باید حین انجام بازی اجرا شود و وی را نیز ملزم به اجرای این قوانین نمایید. بدین ترتیب کودکتان را برای ورود به اجتماع و داشتن ارتباط سالم با دیگران آماده می سازید.}

^{توصیه مشاور: برای اینکه کودکی خلاق داشته باشید، ابتدا از خود شروع نمایید و یک الگوی زیبا برای وی باشید. با ایجاد مهارت های جدید ابتدا  مهارت خلاقیت خود را افزایش دهید.  وقتی در کارهایمان خلاق نباشیم چگونه می توانیم حس خلاقیت را در کودکمان پرورش دهیم؟}

^{مترجم: نغمه خالقی}